کلیات نبوت
لزوم نبوت
| پرسش | پاسخ |
| آیا شناختن خداوند و ایمان آوردن به او کافی است هر چند به پیامبران ایمان نیاوریم؟ | خداشناسی، پیامبر شناسی و وظیفه شناسی به گونه ای تنگاتنگ با یکدیگر مرتبطند و هر کس به معنای واقعی خداشناس باشد، پیامبر شناس و وظیفه شناس نیز خواهد بود. به عبارت دیگر اعتقاد به ربوبیت تکوینی خداوند ملازم با ربوبیت تشریعی او و ارسال رسولان و کتابهای آسمانی است. خدایی که انسان را آفریده، او را به حال خود رها نکرده و از سر حکمت و لطف نیازهای اساسی اش را نیز در نظر گرفته و بدانها پاسخ داده است از نیازهای بنیادین انسان این است که برای رستگاری در زندگی این جهان و آن جهان به احکام و قوانین درست نیاز دارد. به عبارتی دیگر به دلیل بی بهره بودن از هدایت غریزی، که در حیوان هست، به وسیله ای دیگر مانند وحی نیازمند است. دانش و اندیشه او نیز به گونه بایسته قادر نیست دریابد که عملی خاص چه بازتابی در زندگی دنیوی و اخروی اش دارد. از این رو، خداوند حکیم و رحمان، انسانهایی را برای هدایت انسان برانگیخته است. آن بزرگواران از گذر وحی دستور زندگی و قوانینی رهگشا برای انسان به ارمغان می آوردند و وظیفه او را مشخص می کنند. « بخش پاسخ به سؤالات » |
| چرا خداوند آدمیان را به گونه ای نیافریده است که به پیامبران«علیهم السلام» نیازمند نباشد؟ | برای این که آدمیان به گونه ای باشند که به پیامبران«علیهم السلام» نیازمند نباشند، باید عقلشان همچون پیامبران«علیهم السلام» در حد کمال باشد و از چنان معرفتی بهره برند که از نافرمانی و گناه به دور مانند. در این صورت، انسان و جامعه انسانی به گونه ای دیگر خواهد بود. این کار بر خداوند متعال سخت نبوده است؛ چنان که بارها در قرآن فرموده است که اگر می خواستیم همه مردم را هدایت می کردیم. حیوانات با هدایت تکوینی راه خود را پی می جویند و به تسبیح خداوند مشغولند. ولی مشیّت خداوند بر این قرار گرفته است که انسان با برخورداری از شهوات و گرایشهای نفسانی و بهره مندی از عقل و نیروی انتخاب خود راه رشد و صلاح و رستگاری اش را دریابد. خداوند برای تحقق این مشیّت رسولانی میان انسانها برانگیخته است گرچه راه انسان، راهی است سخت، ولی او از پیمودنش ناتوان نیست و از همین روست که اشرف مخلوقات شمرده شده است. « بخش پاسخ به سؤالات » |
| خداوند از این که چه کس فرمانبردار و چه کس نافرمان خواهد شد، آگاه است. در این صورت، چه نیازی به فرستادن پیامبران است؟ | علم خداوند به امور - از جمله راه یابی یا گمراهی انسانها - موجب نمی شود که سنّتهای حاکم بر جهان از میان روند. بنابراین، علم خداوند به راه یابی یا گمراهی انسان در فرض وجود زمینه های هدایت - یعنی دعوت انبیای الهی - است. البته، خداوند می داند که چه کس به دعوت رسولان پاسخ شایسته می دهد و چه کس از آن روی بر می تابد و سبب گمراهی و تباهی خود را فراهم می کند. به عبارت دیگر، یکی از اسباب و علل هدایت انسانها، دعوت رسولان الهی است و همچنان که در نظام حاکم بر هستی، امور با علل و اسباب تحقق می یابد، در انسان و جامعه انسانی نیز این سنّت الهی جاری است. « بخش پاسخ به سؤالات » |
هدف نبوت
| پرسش | پاسخ |
| مهم ترین هدف بعثت پیامبران«علیهم السلام» برای نظام اجتماعی چیست؟ | هدف بنیادین بعثت پیامبران«علیهم السلام» دعوت به عبودیّت اللَّه است که مظهر این عبودیّت، نفی نظامی طاغوتی و پذیرش حاکمیّت اللَّه در جامعه و اقامه قسط و عدل است. در قرآن کریم در این باره آمده است: «و لقد بعثنا فی کلّ امّة رسولاً و ان اعبدو اللَّه واجتنبوا الطاغوت(1)؛ و همانا ما در میان هر امّتی پیامبری فرستادیم [تا به مردم ابلاغ کند که خدا را بپرستید و از طاغوت دوری کنید». نیز درباره اقامه قسط و عدل در جامعه آمده است: «لقد ارسلنا رسلنا بالبیّنات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط(2)؛ همانا ما رسولان خود را با ادلّه [به سوی مردم ] فرستادیم و برایشان کتاب و میزان [=عدل ]فرو فرستادیم تا مردم قسط و عدل را اقامه کنند». « بخش پاسخ به سؤالات » 1) ] - سوره نحل، آیه 36. 2) سوره حدید، آیه 25. |
| چرا خداوند پیامبران و پیروان آنان را چنان موفق ساخته است که بتوانند به آسانی دعوت خویش را به انجام رسانند؟ | خداوند انسان را مختار و آزاد آفریده است تا با اختیار و نیروی فکر و خِرَد به دعوت رسولانش پاسخ گوید. از سوی دیگر، او را با هواهای نفس و وسوسه های شیطان همراه ساخته است چرا که اوّلاً انتخاب و اختیار جز با این تحقق نمی یابد و ثانیاً خلوص در نیّت و عمل جز با سختی و مشقّت به دست نمی آید. در کوره سختیهای زندگی و دشواریهاست که جوهره انسان جلا و ظهور می یابد و از ناخالصیها جدا می پیراید. بنابراین، درگیری پیامبران و پیروانشان با دشواریها، نخست به دلیل ساخت انسان و مخاطبان آنان و سپس برای آفرینش خلوص و ارتقای مقام پیروانشان بوده است. « بخش پاسخ به سؤالات » |
موسسه در راه حق، نشر و ترویج معارف اسلامی
English (UK) 
Persian (IR)