مباحث کلی امامت / امت و امام / زیارت

پرسشپاسخ
آیا زیارت قبور ائمه«علیهم السلام» و بوسیدن ضریح آنها اثری برای ما دارد؟زیارت قبور ائمه«علیهم السلام» صرفاً مانند زیارت قبور سایر مسلمین نیست که فقط برای اهداء ثواب و یا بار مرگ و آخرت باشد بلکه آن چنان که در آبدار حضور در محضر قبور معصومین«علیهم السلام» در روایات وارد شده است. این زیارت وسیله ای است برای تطهیر نفس و تزکیه روح و مورد عنایات خاص آنها واقع شدن، زیرا همانطوری که زمانها دارای قدامتی هستند مانند ماه رمضان یا شبهای قدر و روز جمعه و یا اعیار مسلمین که آن زمان خاص دارای برکنی از جانب خداوند است.
مکانها هم دارای برکات و ویژگی هایی هستند که در اثر امر خاصّی یا مدفن پیامبری دارای برکت و خیر می شوند. همانطور که امکان دارد مکانی به خاطر مسئله ای یا عذابی دارای شومی و خباثت باشد چنان که در روایات وارد شده که رسول خدا«صلی الله علیه وآله» در سال نهم هجری، به سوی غزوه تبوک می رفت به سرزمین حجر - شهر قوم ثمود در وادی القری، در مسیر مدینه به شام - که رسیدند، پیش از عبور از آن پیاده شدند و سیاهیان از چاه آب کشیدند که منادی پیامبر فریاد زد، از آب چاه اینجا ننوشید! و برای نماز با آن وضو نسازید! مردم هر چه در آبگیرهای خود داشتند به زمین ریختند و عرض کردند، رسول خدا با آنها خمیر ساخته ایم، حضرت فرمودند آنها را به شترها بدهید مبادا آنچه که به آنها رسیده به شما هم برسد.
پس مکانها یا متبرک به وجودی می شوند یا شوم متنجس به امری، و چون قبور و محل دفن اولیاء حق و ائمه معصومین«علیهم السلام» از برکت وجود آنها متبرک شده است طبیعی است که حضور در آن مکان و نماز خواندن و خواندن زیارت و بوسیدن ضریح و... قطعاً روح آدمی را متبرک نموده و سبب آمرزش گناهان انسان و نورانی شدن دل و تطهیر نفس می شود.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا خواندن زیارت عاشورا ثواب خاصّی دارد؟زیارت عاشورا از سنخ احادیث قدسیه که به همین ترتیب از زیارت و لعن و سلام و دعا از حضرت احدیت(خدای متعال) جلت عظمته به جبرئیل امی و از او به خاتم النبیین«صلی الله علیه وآله» رسیده است. مداومت بر خواندن آن سبب خشنودی خدا و رسول و ائمه اطهار«علیهم السلام» است و انشاءاللَّه به سبب آن حاجات برآورده می شود.
برای تفضیل مطلب در مورد زیارت عاشورا به کتاب مفاتیح الجنان مرحوم آقای شیخ عبّاس قمی«رحمه الله» مراجعه فرمائید.

« بخش پاسخ به سؤالات »
درباره زیارت جامعه کبیره توضیح دهید.؟زیارت جامعه کبیره نیز یکی از زیارات بسیار خوب است این زیارت نیز همواره از نظر بزرگان در مشاهد مشرفه و غیر آن خوانده می شود و شامل معارف عالی و ارزنده می باشد. نکته ای که قابل توجّه است این است که در زیارات و دعاهایی که وارد شده گرچه سند آنها قوی نباشد خواندن و استفاده از آنها به قصد رجاء مانعی ندارد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا زیارت قبور پیامبر و ائمه«علیهم السلام» ثواب دارد؟مکانهایی که پیامبران و امامان«علیهم السلام» در آنجاها دفن شده اند از قداست و شرافت ویژه ای برخوردار است مخصوصاً حرم پیامبر و ائمه«علیهم السلام» که زیارت آنها و حضور در آن مشاهد مشرفه از ارزش و فضیلت و ثوابی بزرگ برخوردار است و در احادیث درباره ی اهمیّت زیارت پیامبر و امامان بسیار تأکید و سفارش به عمل آمده است.
در روایتی که از رسول اکرم«صلی الله علیه وآله» نقل شده است فرمودند: «کسی که به حج بیاید ولی به مدینه برای زیارت من نیاید به من جفا کرده است».
و یا در روایتی دیگر: کمال و تمام حج زیارت امام«علیه السلام» است که دلالت دادن بر اینکه حج کامل و تمم حجی است که بعد از آن به زیارت پیامبر و ائمه معصومین«علیهم السلام» مشرّف شوند.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا برای نوع سلام دادن به معصوم«علیه السلام» دلیل خاصّی وارد شده است چگونه به معصومین عرض ادب کنیم؟سلام کردن به این صورت که مرسوم است گرچه وارد نشده ولی کلا سلام دادن به امامان، زیارت آنان محسوب شده و مطلوب می باشد. و آنچه معمول است به این صورت است که نخست به امام حسین«علیه السلام» رو به قبله سلام داده می شود مثلاً با این جملات: «السلام علیک یا ابا عبداللَّه السلام علیک یا بن رسول اللَّه السلام علیک یا بن امیرالمؤمنین و ابن سید الوصیین السلام علیک یا بن فاطمه الزهراء سیده نساء العالمین و رحمة اللَّه و برکاته» در سلام به امام هشتم«علیه السلام» گفته می شود: «السلام علیک یا غریب الغرباء و یا معین الضعفاء السلام علیک یا ابا الحسن علی بن موسی الرضا علیه آلاف التحیة و الثناء و رحمة اللَّه و برکاته» و در سلام به امام زمان«علیه السلام» گفته می شود: «السلام علیک یا صاحب الزمان السلام علیک یا خلیفة الرحمن السلام علیک یا شریک القرآن السلام علیک یا امام الانس و الجان و رحمة اللَّه و برکاته».
البته باید توجّه داشت در مورد این سلام و عرض ارادت دلیل خاصّی از معصومین«علیهم السلام» وارد نشده است و آنچه که شیعیان انجام می دهند عملی است که در میان آنها شهرت یافته است و به آن عمل می شود و الّا حدیثی در این زمینه نرسیده است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا زیارت قبر بت پرستی نیست؟اوّلاً؛ زیارت اهل قبور نه به قصد پرستش، بلکه برای یادآوری مرگ و طلب مغفرت برای مردگان و جلّب رضایت خداوند است. ثانیاً؛ بت پرست، یعنی پرستیدن چیزی در عرض وجود خداوند و منهای او یا به عنوان شریک خداست، حال خواه بت سنگی باشد و یا به هر شکل دیگر.
امّا انجام اموری که انسان را به یاد خداوند می اندازد، یا سبب زهد و یا یادآوری روز قیامت است، نه تنها بت پرستی نیست بلکه خود نوعی عبادت و وسیله قرب الهی است. برای همین پیامبر اسلام«صلی الله علیه وآله» فرموده اند: «زوردوا القبور فانّها تزهد فی الدنیا و تذکر فی الآخرة؛ به زیارت قبور بروید که باعث زهد در دنیا و یادآوری آخرت است»(1)».

« بخش پاسخ به سؤالات »
1) سنن ابی داود، ج 3، ص 218.
آیا تمام زیارت نامه ها وقت و مکان خاصی دارد؟برای برخی از زیارت نامه ها وقت و مکان خاصی معیّن شده است و برای برخی دیگر خیر. به هر حال، اشکالی ندارد زیارتها را به قصد رجا و به امید ثواب بخوانیم.

« بخش پاسخ به سؤالات »
زیارت چیست؟زیارت همان حضور در نزد شخص است به جهت تهنیت و یا تسلیت. و زیارت قبر نیز عبارت است از رفتن پیش قبر اشخاص و یا ائمه«علیهم السلام» و فرستادن درود و سلام بر آنان و خواندن دعا جهت شادی ارواح آنان.
البته اگر زیارت ائمه«علیهم السلام» از نزدیک ممکن نباشد، از دور نیز می توان با آداب خاص دعای مخصوص آنان را خواند. تنها شرط آنچه در زیارت ائمه«علیهم السلام» اخلاص است. و زیارتی سبب آمرزش گناهان شفاعت ائمه«علیهم السلام» می شود، که پس از توبه، ترک معاصی و انجام فرایض باشد.

« بخش پاسخ به سؤالات »
آیا خواندن زیارت عاشورا ثواب دارد؟زیارت عاشورا از دعاهایی است که تولی و تبری - که دو اصل مهم مذهبی است - در آن تبلور خاصّی دارد و در احادیث ثواب بسیاری برای خواندن آن نقل شده است.

« بخش پاسخ به سؤالات »
در مورد ثواب زیارت امام رضا«علیه السلام» توضیح دهید؟از حضرت رسول«علیه السلام» نقل شده که فرمود: زود باشد که پاره ای از تن من در زمین خراسان مدفون گردد و هیچ مؤمنی زیارت نکند او را مگر آنکه حق تعالی بهشت را برای او واجب و بدنش را به آتش جهنّم حرام گرداند». همچنین از امام رضا«علیه السلام» روایت است که: هر کدام از شیعیان نزد قبرش دو رکعت نماز بخواند مستحق آمرزش گناهان از سوی خداوند عالمیان در روز قیامت است».
روایات در ثواب زیارت امام رضا«علیه السلام» بسیار است که در این مورد می توانید به فصل نهم «مفاتیح الجنان» نوشته حاج شیخ عبّاس قمی، در فضیلت زیارت امام رضا«علیه السلام» مراجعه فرمایید.

« بخش پاسخ به سؤالات »
بقیع کجا واقع شده است؟این قبرستان در مدینه منوّره واقع شده و قبر حضرت امام حسن مجتبی«علیه السلام»، حضرت امام زین العابدین«علیه السلام»، حضرت امام محمّد باقر«علیه السلام» و امام جعفر صادق«علیه السلام» در این مکان است.
لازم به توضیح است که چون حکومت عربستان سعودی تابع مسلک وهابیّت(یکی از مسالک انحرافی) است بقعه و بارگاه این قبرهای شریف و مطهر را خراب و همچنان آنها را بدون بقعه و بارگاه گذاشته و اجازه ساختن آنها را نمی دهد.

« بخش پاسخ به سؤالات »

logo new موسسه در راه حق، نشر و ترویج معارف اسلامی