فرشتگان

ماهیت فرشتگان

پرسش	پاسخ
آیا مقصود از فرشتگان نیروها و قوای عالم طبیعت است؟	آنچه از آیات قرآنی و اخبار استفاده می شود، این است که خداوند متعال یک گونه مخلوقاتی هم به نام فرشتگان دارد که در جهان خلقت مسئولیّت ها و وظایفی به عهده دارند و تأویل آنها به قوا و نیروها عالم طبیعت صحیح نیست و یا ظواهرِ هر آیات قرآنی و روایات نمی سازد. « بخش پاسخ به سؤالات »
فرشتگان چه موجوداتی هستند و آیا به چشم دیده می شوند؟	فرشتگان گروهی از آفریده های الهی می باشند. فرشتگان طبقات مختلفی دارند: برخی دست اندرکار تدبیر این جهان و برخی دست اندرکار قبض ارواح(اعوان عزرائیل) و شمار بسیاری از آنها مشغول عبادت و پرستش خداوندند، که آنها نیز در حالات گونه گونی از عبادت خداوند قرار دارند. اینکه پیامبران فرشتگان را می بینند، چنانچه مقصود دیدن با چشم ظاهری باشد، ممکن است به خاطر این باشد که فرشتگان به صورت های مختلف می توانند تجسّم پیدا کنند؛ مانند اینکه نقل شده است که جبرئیل گاهی به صورت دحیه کلبی نزد رسول اکرم«صلی الله علیه وآله» مشرّف می شد. « بخش پاسخ به سؤالات »
فرق انسان با فرشتگان چیست؟	فرشتگان موجودات عقلانی هستند و جنبه حیوانی و تمایلات مادّی در آنها نیست؛ برخلاف انسان که با اینکه بخشی از ماهیّت او را روح و جان و عقل او تشکیل داده است، بخش دیگر را جنبه حیوانی او تشکیل می دهد؛ بنابراین در انسان کشش های طبیعی و تمایلات مادّی وجود دارد و با وجود این تمایلات، اگر تنها پیرو عقل شد و تنها از عقل الهام گرفت و از تمایلات مادّی و حیوانی خویش تنها به راهنمایی عقل بهره گرفت، از فرشتگان هم برتر است. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا ملایک آسمان هم خنده یا گریه می کنند؟	در اینکه ملایک آسمان گاه اندوهناک می شوند و در برخی از مواقع گریه می کنند، تردیدی نیست. در بسیاری از روایات صحنه هایی که ملائکه را به گریه می اندازد بیان شده است و پیداست این صحنه ها همان صحنه هایی است که انسان های خردمند و عطوف در برخورد با آنها متأثّر می گردند. خنده نیز به معنای سرور و شادی و ابتهاج قطعاً در ملائکه وجود دارد و آنها از کارهای نیک و اعمال شایسته و خدا پسند مسرور و شادمان می گردند. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا فرشتگان جسمانی هستند؟	ملایک موجوداتی منزه از مادّه جسمانی هستند و برای همین در معرض زوال و فساد و تغییر نیستند و دارای استکمال تدریجی نمی باشند. امّا روایاتی که به بیان صورت و شکل جسمانی ملایک پرداخته اند، در مقام بیان تمثلات و ظهورات ملایک برای انبیاء و ائمه«علیهم السلام» می باشند؛ مانند تمثل فرشته به صورت انسان؛ همچنان که در آیه 17 سوره مریم آمده: «فارسلنا الیها روحنا فتمثل مها بشر اسویاً؛ ظاهر شدن فرشته است به صورت انسان برای کسی است که او را مشاهده می کند». پس او در ظرف مشاهده و ادراک، دارای شکل انسان و در خارج از ظرف ادراک، به صورت فرشته باشد(1). « بخش پرسش و پاسخ » 1) تفسیرالمیزان، ج 17، ص 13.

عصمت فرشتگان

پرسش	پاسخ
عصمت در فرشتگان به چه معناست؟	براساس متون دینی فرشتگان از عقل محض بوده و از تمایلات مادّی و شهوات نفسانی مبرا هستند؛ به همین دلیل به حسب اصل آفرینش خود، از گناه به دور بوده و معصوم می باشند. لیکن، فرقی که فرشتگان با انسان های معصوم دارند این است که عوامل وجودیی که زمینه معصیّت را فراهم می کنند در آنها نیست؛ ولی با این که این عوامل در انسان ها هست معصیّت نمی کنند و رمز فضیلت و برتری انسان ها نیز در همین است. « بخش پرسش و پاسخ »

پرسش

پاسخ

عصمت در فرشتگان به چه معناست؟

براساس متون دینی فرشتگان از عقل محض بوده و از تمایلات مادّی و شهوات نفسانی مبرا هستند؛ به همین دلیل به حسب اصل آفرینش خود، از گناه به دور بوده و معصوم می باشند.
لیکن، فرقی که فرشتگان با انسان های معصوم دارند این است که عوامل وجودیی که زمینه معصیّت را فراهم می کنند در آنها نیست؛ ولی با این که این عوامل در انسان ها هست معصیّت نمی کنند و رمز فضیلت و برتری انسان ها نیز در همین است.

« بخش پرسش و پاسخ »

اختیار فرشتگان

پرسش	پاسخ
آیا فرشتگان مجبورند یا مختار و هر کدام که باشند، دلیل آن چیست؟	به نظر می رسد که فرشتگان، از عقل محض آفریده شده اند. به خوبی ها و نیکی ها گرایش دارند و این گرایش هم به طور جبری صورت نمی پذیرد، بلکه از روی اختیار است؛ ولی اختیار و انتخاب در مورد آنها چون با مانعی روبرو نیست، یک مسئله طبیعی و عادّی است؛ از این رو انجام طاعات درباره فرشتگان، مطابق طبع و فطرت آنان است؛ ولی انسان گرچه دارای عقل است، بُعد مادّی و جسمی و خواص و ویژگی های حیوانی و تمایلات شیطانی در وجودش هست؛ از این رو گرایش وی به خیرات و نیکی ها مواجه با تمایلات نفسانی و شیطانی است؛ بنابراین انتخاب و گزینش در انسان نیاز به مجاهده با نفس دارد، و انسانی که با نفس خویش مجاهده کند، بسیار ارزشمند بوده بر فرشتگان هم برتری می یابد. بنابراین، فرشتگان موجودات مختاری هستند که اختیار آنها به خاطر مناسبت با فطرت سرشتشان، همواره در جهت نیکی و صلاح می باشد. « بخش پاسخ به سؤالات »

پرسش

پاسخ

آیا فرشتگان مجبورند یا مختار و هر کدام که باشند، دلیل آن چیست؟

به نظر می رسد که فرشتگان، از عقل محض آفریده شده اند. به خوبی ها و نیکی ها گرایش دارند و این گرایش هم به طور جبری صورت نمی پذیرد، بلکه از روی اختیار است؛ ولی اختیار و انتخاب در مورد آنها چون با مانعی روبرو نیست، یک مسئله طبیعی و عادّی است؛ از این رو انجام طاعات درباره فرشتگان، مطابق طبع و فطرت آنان است؛ ولی انسان گرچه دارای عقل است، بُعد مادّی و جسمی و خواص و ویژگی های حیوانی و تمایلات شیطانی در وجودش هست؛ از این رو گرایش وی به خیرات و نیکی ها مواجه با تمایلات نفسانی و شیطانی است؛ بنابراین انتخاب و گزینش در انسان نیاز به مجاهده با نفس دارد، و انسانی که با نفس خویش مجاهده کند، بسیار ارزشمند بوده بر فرشتگان هم برتری می یابد.
بنابراین، فرشتگان موجودات مختاری هستند که اختیار آنها به خاطر مناسبت با فطرت سرشتشان، همواره در جهت نیکی و صلاح می باشد.

« بخش پاسخ به سؤالات »

فرشتگان در قرآن

پرسش	پاسخ
فرشتگانی که در قرآن مجید نام آنها آمده است، کدامند؟	در قرآن مجید، نام جبرئیل و میکائیل به تعبیر «میکال» آمده است(1). و از عزرائیل(فرشته ای که مأمور گرفتن جان هاست) با تعبیر ملک الموت(فرشته مرگ) یاد شده است. « بخش پاسخ به سؤالات » 1) سوره بقره، آیه 91.
جبرئیل کیست؟	جبرئیل از فرشتگان مقرّب الهی است که وحی به پیامبران بزرگوار خدا توسط این فرشته بزرگ انجام می گرفته است و اوست که قرآن مجید را بر قلب پاک رسول گرامی نازل ساخته است. « بخش پاسخ به سؤالات »
آیا حدیثی که درباره فطرس(فرشته ای که گفته شد از انجام فرمان الهی سستی ورزید) نقل شده است، صحیح است؟	حدیثی که درباره فطرس نقل شده است. اولاً سند معتبری درباره آن به نظر نرسیده است. ثانیاً اثبات این گونه مسائل باید براساس دلیل قطعی باشد و خبر واحد در این گونه موارد نمی تواند مفید باشد. ثالثاً در این خبر آمده که این فرشته از حاملان عرش الهی بود که در فرمانی که به او رسیده بود، کُندی کرد و مورد خشم الهی واقع شد! این تعبیر با آنچه در آیات قرآن و احادیث بسیاری از امامان«علیهم السلام» درباره فرشتگان مقرب خداوند آمده - که آنان فرمان خداوند را عصیان نمی کنند و فتور و سستی بر آنان عارض نمی شود - منافات دارد. « بخش پاسخ به سؤالات »

نقش فرشتگان

پرسش	پاسخ
چرا خداوند فرشتگان را آفرید؟	آن طور که از بعضی آیات قرآن و روایات اهل بیت«علیهم السلام» برمی آید، فرشتگان طبقات مختلفی دارند و هر کدام وظیفه ای مخصوص دارند. عدّه ای برای قبض ارواح هستند و عدّه ای برای حفظ انسان ها از آفات گمارده شده اند و عدّه ای واسطه بین خدا و پیامبران اند. به طور کلّی می توان گفت تمام وقایع و حوادثی که در این عالم رخ می دهد، با نظارت فرشتگان است. حتّی برای ثبت و ضبط اعمال انسان ها طبقه مخصوصی از فرشتگان تعیین شده اند که دقیقاً اعمال بشر را مورد دقّت و بایگانی قرار می دهند. چنانکه از احادیث استفاده می شود، عدّه ای از فرشتگان هم مشغول عبادت و پرستش خداوند هستند و تنها کارشان همین است؛ ولی این نه از آن روست که خداوند نیازی به عبادت آنان دارد؛ بلکه عبادت و پرستش هر موجود، کمالی برای خود آن موجود است و خلقت تمام موجودات تنها برای احسان وجود نسبت به آنهاست. « بخش پاسخ به سؤالات »
حکمت این که هر فرشته ای مأمور انجام کار خاصّی است، چیست؟	اینکه یک فرشته مأمور گرفتن جان ها و قبض ارواح است، و فرشته دیگر مأمور آوردن وحی و دیگری مأمور روزی انسان ها و یا کارهای دیگر است، بسته به صلاح و مشیّت الهی است. به فرض اینکه علّت خاص و حکمت مخصوصی هم در این رابطه وجود داشته باشد، معلوم نیست که آگاهی از آن برای انسان منشأ اثری باشد. « بخش پاسخ به سؤالات »

مقالات دیگر...

انواع فرشتگان